De achtergronden

Nederland zit net als de rest van Europa in een diepe economische en politieke crisis. Dat is niet de schuld van Rusland. Het is een crisis van eigen makelij. Het begon met de val van de Sovjet Unie in 1990. Dat was het formele einde van de Koude Oorlog. In 1989 beloofd president Bush aan president Gorbachev dat in ruil voor vreedzame hereniging van Oost en West Duitsland de NAVO niet meer zou uitbreiden naar het oosten. Die belofte heeft de VS aan haar laars gelapt.

De militaire alliantie geleid door de Sovjet Uie – het Warsaw pact – was ontbonden. Het zou logisch zijn geweest om die andere militaire alliantie – de NAVO – te ontbinden. Daarmee zou de wereldgemeenschap het pad van vrede en ontwikkeling zijn opgegaan. Zo is het niet gegaan.

De val van de Sovjet Unie leidde tot een euforie: de VS heeft nu de alleenheerschappij van de wereld die militair ondersteund wordt door de NAVO. De wereld dient te dansen naar de pijpen van de VS. In 1999 begon de NAVO uitbreiding naar het Oosten met de toetreding van Hongarije, Polen en Tsjechië in de militaire alliantie. In 2004 volgde de toetreding van Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Roemenië, Slowakije, Slovenië en in 2009 van Albanië en Kroatië. Bij elke uitbreiding bouwde de NAVO een militaire infrastructuur die Rusland ging omcirkelen. Het doel van die omcirkeling is een situatie creëren waarin Rusland onder druk kon worden gezet als zij tegen de wensen van de VS zou ingaan en een eigen koers zou gaan varen. Dat gebeurde onder Putin. De val van de Sovjet Unie had geleid tot een diepe economische en politieke crisis in Rusland en een enorme armoede onder grote delen van de bevolking. Putin heeft het tij weten te keren. De economie werd hersteld. De welvaart nam toe. Rusland werd een nieuwe wereldmacht naast China. Rusland wilde graag de banden van de Europese Unie aanhalen. Goedkope Russische olie en gas werd het fundament waarop de Europese welvaart werd gebouwd. Dat was tegen de zin van de VS, die dat zag als een bedreiging van haar alleenheerschappij van de wereld. Vanuit de VS werd een plan in werking gesteld om Rusland te vernietiging door Tsjetsjeense separatisten aan te moedigen om zich Tsjetsjenië van de Russische Federatie af te splitsen. Het leidde tot een bloedige oorlog. De separatisten werden verslagen, maar Rusland heeft een zware economische en humanitaire prijs betaald.

Vervolgens werd in 2014 een pro-Russische regering in Oekraine via een coup ten val gebracht. Djehuti-Ank-Kheru heeft dit proces uitvoerig geanalyseerd. Zie zijn artikelen hier. Een regering met veel Nazi-invloed ging vervolgens wetgeving invoeren die de Russiche bevolking van Oekraïne verbood om haar eigen taal en cultuur te kunnen gebruiken. Die regering ging de regio’s in de Donbas militair aanvallen. Tussen 2014 en 2021 zijn 14.000 mensen in de Donbas regio vermoord, maar het Westen zweeg over deze genocide. De overwegend Russische bevolking van de Krim stemde in 2014 een referendum voor aansluiting bij Rusland.

Toen Zelensky aan de macht kwam, wilde hij Oekraïne lid maken van de NAVO en een militaire campagne starten om de Krim te heroveren, desnoods met nucleaire wapens. Dat is de achtergrond van de Russische invasie van Oekraïne die in Februari van dit jaar begon. Het was bedoeld om een einde te maken aan de genocide in de Donbas, te voorkomen dat er een nucleaire aanval op Rusland zou worden uitgevoerd en te zorgen dan de macht van de Nazi’s werd gebroken.

Toen de oorlog begon in februari 2022 gingen Europa en de VS onmiddellijk over tot algehele mobilisatie: alle militaire faciliteiten werden ter beschikking gesteld van Oekraïne en een strategie van een algehele economische boycot in combinatie met aan grote media-campagne om de geest van hun bevolking te koloniseren werden ingezet om te zorgen dat Rusland deze oorlog zou verliezen. Het heeft averechts gewerkt. Rusland heeft nu de Donbas – 20% van het grondgebied van Oekraïne – geannexeerd. De Russische roebel is sterker dan ooit. De Russische economie heeft de klappen van de economische boycot goed weten op te vangen door de samenwerking met Azië, Afrika en Latijns-Amerika te versterken. Europa en vooral Oekraïne moeten de klappen incasseren. Oekraïne heeft in acht maanden 100.000 mensen verloren en nog een veelvoud is gewond geraakt. Miljoenen Oekraïners zijn hun land ontvlucht. De economische boycot heeft vooral Europa getroffen. Ze heeft zichzelf in de voet geschoten. Goedkope Russische olie en gas wordt met moeite vervangen door dure olie en gas van de VS. De prijzen in de winkel vliegen de pan uit. De prijzen voor elektriciteit treffen particulieren en bedrijven diep in hun portemonnaie.

Hoe verder?

Vroeger was het de linkse beweging (socialisten, anti-imperialisten) die de bevolking tegen oorlog mobiliseerden. Nu is het de linkse beweging die imperialistische oorlogen steunt. In het Nederlandse parlement steunen de linkse partijen – inclusief BIJ1 en DENK – de NAVO politiek in Oekraïne. Deze politiek kan leiden tot een nucleaire oorlog. Het leidt in ieder geval tot een diepe economische crisis die vooral de werkende klasse treft. En toch blijven de linkse partijen de NAVO steunen. Het is tijd dat activisten een duidelijk standpunt innemen in deze oorlog: Nederland uit de NAVO en stop alle economische boycot. Zie een uitgebreide argumentatie voor dit standpunt hier. Als het niet vanuit de top van die partijen komt, dan moet het van de basis komen.

 

Sandew Hira

Den Haag

4-11-2022