Hoe verder met 3 mei?

Sandew Hira, 6 mei 2025

Op 3 mei heeft Sandew Hira een toespraak gehouden bij het evenement van de Stichting 3 mei – Een liefdevol verzoek naar aanleiding van hun vijfjarig bestaan. Hieronder is de tekst van zijn toespraak opgenomen. Deze stichting wordt geleid door Rishma Khubsing.

In zijn toespraak legt Hira uit dat het verhaal van 3 mei een radicaal verhaal is, een revolutionair verhaal. Op 4 mei herdenkt Nederland haar slachtoffers van het Nazisme en de Tweede Wereldoorlog hier op De Dam. Op 5 mei viert Nederland de bevrijding van het Nazisme. En nu op 3 mei komen mensen op De Dam voor een herdenking met de boodschap: jullie waren niet alleen slachtoffers van Nazisme. Jullie waren ook daders. Vandaag herdenken we de slachtoffers van de Nederlandse misdaden tegen de menselijkheid, van het Nederlands Nazisme.

Er is een ander initiatief op 3 mei die in 2012 is begonnen: de dag van empathie. Op haar website beschrijft ze haar doel: “Om 3 mei uit te roepen tot de de Dag van Empathie – de dag voorafgaand aan de Nationale Herdenking en Bevrijdingsdag. De Dag van Empathie is een pleidooi om de empathie in de samenleving te vergroten en om de tijdens de herdenking getoonde empathie niet alleen dan te voelen – maar op alle dagen van het jaar, voor elke medemens. Uiteindelijk streven we naar een nationale dag op 3 mei waarop we elkaar (opnieuw) leren kennen, waarna we op 4 mei samen herdenken, op 5 mei samen onze vrijheid vieren en vanaf 6 mei met elkaar in gesprek blijven.” Dit initiatief wordt geleid door Jerry Afriyie.

De kracht van beide initiatieven is dat ze de nationale herdenking van 4 mei gebruiken als een manier om het verleden met het heden te verbinden. De eerste doet het via rituelen en herdenking van de voorouders. De tweede door gespreksbijeenkomsten en culturele evenementen.

Ik ben betrokken geweest bij de oprichting van het eerste initiatief. Bij de vijfjarige herdenking heb ik mijn evaluatie gemaakt van de uitdagingen voor de toekomst.

Stichting 3 mei opereert in een veranderende politieke omgeving. De Nederlandse regering en de koning hebben excuses gemaakt voor het slavernij verleden. Ik verwacht dat niet onder deze regering, maar ergens in de toekomst 1 juli een nationale vrije dag wordt. De Antillianen herdenken 17 augustus en niet 1 juli. De Indonesiërs vieren op 17 augustus hun onafhankelijkheid. Officieel hanteerde Nederland de datum van 27 december 1949 als de onafhankelijkheidsdatum. Pas in 2023, 78 jaar later, heeft Nederland officieel 17 augustus als onafhankelijkheidsdatum erkend.

Een strategisch vraagstuk voor beide initiatieven op 3 mei is: hoe verhoudingen deze ontwikkelingen zich tot 3 mei en wat voor beleid ontwikkelt je naar wat gaat komen: een officiële erkenning van Nederland dat haar koloniaal verleden verwerpelijk is en dat koppelen aan activiteiten op bijzondere dagen. Wat gaat je eis zijn naar het overheidsbeleid toe? Is 3 mei de dag voor heling en voorouder herdenking? Is het een kwestie van empathei. Is dat voldoende om op lange termijn te kunnen blijven bestaan?

Een tweede daarmee samenhangend vraagstuk is: hoe landelijk is de 3 mei? Bij de slavernijherdenking is er nadrukkelijk voor gekozen om naast de landelijke herdenking een plaatselijk netwerk op te bouwen voor de 1 juli herdenkingen. NiNsee heeft dat getrokken en nu heeft de regering een nieuwe commissie in het leven geroepen en veel geld gegeven om een regionaal netwerk van herdenkingen op te zetten.

Een soortgelijke ontwikkeling hebben we bij de anti Zwarte Piet beweging gezien. Die beweging richtte zich eerst op de landelijke intocht. Dat was al krachtig. Maar haar kracht groeide in veelvoud toen ze zich regionaal ging organiseren. En dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat die beweging daadwerkelijke een landelijk beweging is geworden en succesvol is geweest met de afschaffing van Zwarte Piet.

Wat is het lange termijn beleid van Stichting 3 mei m.b.t. het landelijk karakter van de herdenking en hoe verhoudt het zich tot de regionale netwerken van 1 juli? De dag van de empathie is al bezig met een regionale worteling.

Een derde vraagstuk is het vraagstuk van organisatie-opbouw. Het is al een hele klus om het evenement in Amsterdam te organiseren. Wat is de organisatorische implicatie van een lange termijn strategie die daadwerkelijk naar een landelijke herdenking gaat? Hoe ga je om met vraagstukken van leiderschap en kadervorming? Dat zijn lastige vragen waar iedere sociale beweging mee te maken krijgt.

Een vierde strategisch vraagstuk is hoe het koloniaal verleden zich verhoudt tot het koloniaal heden. Die discussie zie je bij de 4 mei herdenking, waar een groep uit de samenleving de oorlog en genocide in Gaza nadrukkelijk verbindt met de Tweede Wereld Oorlog en de Holocaust. Sommige mensen uit de conservatieve hoek van de samenleving vinden dat onterecht. Veel progressieve mensen vinden dat moreel juist heel correct.

Een vijfde vraagstuk is het vraagstuk van eenheid. Waarom twee initiatieven op 3 mei. Waarom niet geduldig werken aan het bouwen van een eenheid tussen de beide initiatieven. Is het een kwestie van strategische inzichten. Die zou je kunnen oplossen met discussies. Is het een kwestie van ego’s. Dat is niet oplosbaar.

 

Hieronder is de tekst van mijn toespraak.

 

Lieve, moedige mensen,

 

Ik wil beginnen met Rishma Khubsing en het team van 3 mei – een liefdevol verzoek, van harte te feliciteren met haar vijfjarig bestaan. Het is een enorme prestatie om dit initiatief van de grond te krijgen en ieder jaar weer verder te ontwikkelen.

Vijf jaar geleden hadden Rishma en ik een gesprek over het initiatief? Wat wilde ze ermee bereiken? Hoe wilde ze dat bereiken? Moet je een online community worden? Moet je een plek veroveren in de publieke ruimte, zoals nu op De Dam in Amsterdam. Dat laatste vereist moed. Online kun je van alles en nog wat roepen en je verschuilen achter je laptop of mobiele telefoon. Maar de stap om je in de publieke ruimte dit specifieke verhaal neer te zetten vereist moed. Waarom?

Het verhaal van 3 mei is een radicaal verhaal, een revolutionair verhaal. Op 4 mei herdenkt Nederland haar slachtoffers van het Nazisme en de Tweede Wereldoorlog hier op De Dam. Op 5 mei viert Nederland de bevrijding van het Nazisme. En nu op 3 mei komen mensen op De Dam voor een herdenking met de boodschap: jullie waren niet alleen slachtoffers van Nazisme. Jullie waren ook daders. Vandaag herdenken we de slachtoffers van de Nederlandse misdaden tegen de menselijkheid, van het Nederlands Nazisme. Zoals Frantz Fanon zei: kolonialisme was Nazisme in de koloniën. Dat is een keiharde boodschap.

Je kunt het net zo liefdevol brengen als je wilt, maar de boodschap is snoeihard.

Rishma noemt het een liefdevol verzoek om erkenning, heling en verbondenheid. Haar boodschap is vanuit licht en liefde, niet vanuit boosheid en strijd. Ik respecteer dat. Maar ik kijk er iets anders naar.

Het is strijd en het vereist een enorme moed om die boodschap te brengen en hier te staan, vooral in dit politieke klimaat met de opkomst van extreem rechts en een wereld die lijdt onder genocide in Palestina, een oorlog in Ukraïne en de dreiging van een nucleaire oorlog.

Laat mij dieper ingaan op die boodschap. Hoe zag het Nederlands Nazisme in de koloniën er uit? Het Duits Nazisme voerde voor de Joden de Jodenster in. Dat was een gele lap stof in de vorm van een zeshoekige Davidster , met het woord “Jood” in zwarte letters erop gedrukt. Vanaf 1941-1942 verplichtten de nazi’s in Nederland de Joodse mensen om deze ster zichtbaar op hun kleding te naaien, meestal op de linkerborst. Het was bedoeld om Joden in het dagelijks leven direct herkenbaar te maken. Het was een vorm van menselijke vernedering.

In de Nederlandse koloniën werd de totslaafgemaakten gebrandmerkt met een brandijzer dat roodgloeiend was. Het hete ijzer werd gedrukt schouder, borst, rug, arm en soms ook het gezicht. De totslaafgemaakte werd door de Nederlandse Nazi’s gezien als een dier dat eigendom was van de mens. Het merk gaf aan wie de eigenaar was van dit menselijk dier. De Duitse Nazi’s hebben de Joden nooit als dieren beschouwd, die ze in eigendom konden hebben. Daarom gebruikten ze geen brandmerk, maar een lap stof.

Het verhaal van het Nederlands Nazisme in de koloniën is het verhaal van dehumanisering van de gekoloniseerde. Het verhaal van Duits Nazisme in Nederland is het verhaal van dehumanisering van de Joden. Op 4 mei wordt die dehumanisering bestreden door de verhalen te vertellen van het menselijk lijden van het Joods volk. Daar kunnen wij wat van leren. Het verhaal dat we op 3 mei vertellen is het verhaal van het menselijk lijden van de door Nederland gekoloniseerde volkeren.

Ik wil stil staan bij een aantal van die verhalen. In mijn boek Van Priary tot en met De Kom staat het verhaal van het eerste contact van Nederlanders met Inheemsen. In 1613 was Stoffel Alberts bij een handelspost in Paramaribo. De schipper Jan Jacobs Benz was getuige van twee voorvallen en vertelt hierover. Op een kwade dag nam Stoffel Alberts een geweer en liep naar een Inheemse jongeman, die als tolk werkte op de handelspost. Zonder enige aanleiding schoot hij op de jongen, die dood neerviel. Waarom? Gewoon. Hij had er zin in. Wie was die jongen? Wat waren zijn dromen? Wie was zijn familie? We weten het niet, maar we weten wel dat Stoffel Alberts een mens heeft vermoord. Jan Jacobs Bens vertelt dat twee jaar later Albert Stoffel samen met zijn neef Jeuriaen en ene Claes de Fries een Inheemse vrouw en later nog een Inheemse jongen zomaar zonder reden heeft vermoord. Vandaag moeten onze gedachten bij deze naamloze Inheemsen zijn. Ze waren kinderen van een vader en een moeder. Ze zijn leden van een gemeenschap. Ze zijn mensen, die vermoord zijn omdat een Nederlandse Nazi dat leuk vond.

Een ander verhaal wordt verteld door Anton de Kom in zijn boek Wij Slaven van Suriname, het verhaal van Flora, Sery en Patienta. Zij waren ontsnapt uit de concentratiekampen van die tijd, die toen plantages werden genoemd. Op zondag 26 november 1711 vertrok een militaire expeditie naar de Boven-Suriname rivier om de ontsnapte vrijheidsstrijders op te sporen. Ze hadden een klein kamp ontdekt en probeerde de mensen in hun slaap te overrompelen. Door oplettendheid van de kampbewoners mislukte dat en het kamp was ontruimd voordat de actie kon plaatsvinden. Wel was men er in geslaagd om een vrouw Sery met haar kind Patienta en een andere vrouw Flora gevangen te nemen. Het rapport van de expeditie vertelt dat de vrouwen verhoord werden met als doel informatie te achterhalen over de andere vrijheidsstrijders. Het was een uitgebreid verhoor, waarbij ze werden gemarteld en hun huid met vuur gebrand. Ondanks de marteling weigerden ze iets los te laten. Ze wezen met hun vingers naar de hemel, namen een lang stuk haar van hun hoofd en maakten het gebaar dat ze onthoofd konden worden, maar toch niets zouden zeggen. Ze sloegen met hun vingers op hun mond om aan te geven dat ze hun mensen nooit zouden verraden. De militairen besloten om de vrouwen naar de stad te brengen voor verder verhoor, maar ze weigerden om mee te gaan. Ze weigerden te staan of te lopen. Sery was door de marteling en een pijl die door haar lichaam was gegaan dusdanig verwond dat ze amper tegenstand bood. Flora was sterker en die weigerde op te staan. De militairen besloten ze dood te schieten en te onthoofden. Ze hebben de hoofden meegenomen naar Paramaribo als bewijs van hun misdaad, die ze als een heldendaad beschouwden. Het verslag vertelt niet wat met Patienta is gebeurd, maar waarschijnlijk is ze meegenomen en tot slaaf gemaakt.

De Kom probeert zich in te beelden wat ze hebben meegemaakt. Hij schrijft: “Men kan zich onmogelijk menselijke wezens voorstellen, meer hulpeloos en verlaten dan deze Séry met haar kind Patienta, en Flora. De nood van het kindje vermengde zich in de gedachten van de moeder met het verbijsterende bedwelmende gevoel van hetgeen zij zelve zal moeten doorstaan. Daarbij kwam het verlies van de vrijheid, die zo heel kort is geweest, het scheiden van de plaats waar zij met haar kind zo’n korte poos het geluk gekend had.

Séry voelde nog sterker dan alles de moederliefde, door het vreselijk dreigend gevaar tot een aan waanzinningheid grenzende overspanning gedreven. Haar kindje was nog zo jong en de gedachte slechts, dat straks ruwe blanke handen haar Patienta uit haar armen zou rukken, deed haar huiveren. Zij drukte het, terwijl zij met angstige blikken naar de troep blanke soldaten keek, met stuipachtige kracht aan haar borst.

Iedere stap die de blanke soldaat nader tot haar bracht deed haar beven. Zij trilde als een blaadje, het bloed dreef naar haar hart terug. En toch was Séry een dapper vrouwtje. Zij drukte de zachte armpjes van haar kind om haar hals en kuste het nogmaals, terwijl men de kleine Patienta ruw uit haar armen losrukte.”

Volgens De Kom was die moeder hulpeloos, maar niet zwak: “Geen gil kwam van haar lippen, ze keek slechts met fonkelende ogen de militair aan, stond vervolgens op en monsterde de blanke soldaten fier, zonder de minste vrees hen allen uitdagend. Ze was zelf verbaasd over de kracht, die haar scheen gegeven te worden. want ze wist wel, nu haar kind in de handen der soldaten was, dat geen mens zich erover zou ontfermen. En toch, trots dit alles was ze onbevreesd. Elke vlaag van angst scheen door een macht verdreven te worden. De zwakke vrouw was een heldin geworden. Het was alsof stromen van kracht door haar lichaam liepen.”

De Kom beschrijft de martelingen die ze moet doorstaan en haar ongelooflijke moed om desondanks haar eigen mensen niet te verraden: “Na een poos greep de bende ruwe soldaten Séry vast, bond haar de handen en voeten, smeet de arme vrouw op de grond en begon haar te geselen met scherpe roeden, om hierdoor te trachten haar tot verraad van haar landgenoten te brengen. Na deze bloedige kastijding scheen Séry halfdood te zijn. Toch trachtte men haar in deze toestand te ondervragen. Maar het gelukte de blanken niet iets uit haar te krijgen. Zo ging men in woede ertoe over om de arme Séry met vuur en tangen te bewerken. In weerwil van al deze pijnigingen, die voor een vrouw haast onverdragelijk waren, bleef ze zich toch halsstarrig verzetten om haar broeders en zusters te verraden.

Haar vriendin Flora toonde zich niet minder standvastig. Séry moest het aanzien hoe zij voor haar ogen vermoord en onthalsd werd.”

Hij eindigt het verhaal van Séry en Flora met een belofte: “Dappere Séry. Dappere Flora. Wij zullen uw namen steeds in eerbied gedenken.”

En dat is wat wij vandaag, 3 mei 2025, 314 jaar later doen: Wij gedenken in eerbied de namen van dapper Séry, dappere Flora en baby Patienta.

En daarmee leggen we de vraag op het bord van het geweten van het Nederlandse volk. Jullie weten hoe het is de dehumanisering van het Duitz Nazisme te ervaren. De Duitsers zijn in het reine gekomen met hun Nazistisch verleden. Ze vertellen de verhalen over dehumanisering van Joden in musea, documentaires, monumenten en overheidsbeleid inclusief herstelbetalingen. Wanneer komen de Nederlanders in het reine met hun Nazistisch verleden tijdens kolonialisme? Wanneer wordt 3 mei een nationale herdenking van de slachtoffers van het Nederlands kolonialisme?

Ahmet Daskapan en Sandew Hira over de nieuwe vredesbeweging

Op 3 mei 2025 hebben Ahmet Daskapan en Sandew Hira een interview gegeven aan Sjoerd de Groot, woordvoerder van Volkeren voor Vrede. Daskapan en Hira kennen elkaar al vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw, toen ze samen streden tegen racisme en voor rechten van migranten. Hun bijdrage aan het interview is gebaseerd op het artikel dat Hira geschreven heeft over een nieuwe strategie voor sociale strijd in Nederland.

Het interview is op YouTube te zien:

Een nieuwe strategie voor sociale strijd in Nederland

Inleiding

Op 22 maart heb ik deelgenomen aan de demonstratie tegen racisme en fascisme in Amsterdam die door het Comité 21 Maart is georganiseerd. Er waren naar schatting 20.000-30.000 mensen op De Dam in plaats van 2.000 vorig jaar. Dit is een uitdrukking van een enorm gevoel van onbehagen over waar we naar toe gaan met de wereld: oorlog, genocide, de opmars van extreem rechts, klimaatcrisis en economische neergang. Het draagt allemaal bij tot een klimaat waarbij iedereen zich realiseert dat er een urgentie is in het zoeken naar oplossingen voor een betere toekomst.

Dit artikel is een bijdrage aan de discussie over de eeuwenoude vraag in sociale strijd: waar staan we nu en waar willen we naartoe?

Waar staan we nu?

Er is een breed palet aan sociale strijd in Nederland, van zwarte piet tot boerenprotesten, van klimaatactivisme tot vredesactivisme. De demonstraties worden groter in aantal. In 2013 was de gemiddelde grootte van een demonstratie ongeveer 2.000 personen. In 2021 was dat opgelopen tot 5.000.

Sommige strijd heef tastbare resultaten opgeleverd. De vrouwenstrijd van de afgelopen decennia heeft geleid tot de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen in 1980. In 1984 werd abortus gelegaliseerd. In 2021 werd de Wet bestuursquotum van kracht, die een wettelijk quotum (30%) voor vrouwen in raden van bestuur instelde. De strijd van de homogemeenschap leidde in 2011 tot de legalisering van het homohuwelijk.

De strijd tegen Zwarte Piet heeft geleid tot de afschaffing van de figuur van Zwarte Piet bij de Sinterklaasintochten. De strijd voor erkenning van het slavernijverleden heeft geleid tot formele excuses van de regering en de koning voor het Nederlandse aandeel in deze misdaad tegen de menselijkheid en het beschikbaar stellen van € 200 miljoen voor activiteiten in het kader van de verwerking van het slavernij en koloniaal verleden.

En toch werd de PVV in 2023 de grootste partij van Nederland met 37 zetels (2,5 miljoen van de 10,5 geldige stemmen). Het lijkt een contradictie, maar dat hoeft niet het geval te zijn, afhankelijk van de bril die je opzet om de vraag te beantwoorden: waar staan we nu?

Het Marxistisch antwoord

Lange tijd was Marxisme de theoretische leidraad voor sociale strijd. Het doel was socialisme. Economisch betekende dit de nationalisatie van de productiemiddelen die eigendom zijn van kapitalisme en de vestiging van een planeconomie om de markt te vervangen in de productie, distributie en financiering van goederen en diensten. Politiek betekende dit de afschaffing van de parlementaire democratie en de vervanging door radendemocratie waarin arbeiders- en boerenraden een communistisch regering vormen. Sociaal betekende dit de afschaffing van sociale klassen en de vestiging van een klasseloze maatschappij. Cultureel betekende dit dat wetenschap de leidraad is voor educatie en cultuur en religie en spiritualiteit een natuurlijke dood sterven.

Met de overgang van kapitalisme naar communisme zou de mensheid terechtkomen in de eindfase van de geschiedenis van de mensheid. Waar staan we nu? Bij de strijd voor die overgang: socialisme of barbarisme.

De eerste socialistische revolutie vond plaats in 1917 in wat de Sovjet Unie zou worden. Amper 74 jaar later, in 1991, werd de Sovjet Unie ontbonden en opgeheven. China is nu de grootste economische macht geworden dankzij de introductie van markteconomie in combinatie met planning.

De geschiedenis heeft Marxisme in diskrediet gebracht en de keuze is niet socialisme of barbarisme, maar iets anders. Wat dan?

Het liberale antwoord

De neergang van het Marxisme heeft de ruimte geschapen voor de introductie van liberalisme sociale bewegingen. Dat komt het duidelijkst tot uiting in de strijd tegen racisme. Liberalisme is een filosofie waarin het individu en individuele vrijheid het basisconcept is voor haar theorieën. In Marxisme is klasse het basisconcept. In het Marxisme is racisme een instrument in de verdeeldheid van de arbeidersklasse. De liberale theorieën over racisme zijn geworteld in een gemeenschappelijke benadering die het individu centraal stelt in de analyse van racisme.

Het liberalisme kent zes theorieën over racisme:

  1. De psychologische theorie gebaseerd op het concept van vooroordelen. Meningen beïnvloeden het gedrag van individuen. Negatieve stereotypering wordt gezien als de oorzaak van racistisch gedrag. De veronderstelling is dat alle mensen geboren worden met een geest die dient als een onbeschreven blad (Tabula Rasa) dat gevuld is met ideeën en percepties door ervaring en opleiding. Vooroordelen maken deel uit van deze ideeën. Racisme wordt bestreden door de juiste informatie te geven zodat meningen en dus gedrag gebaseerd zijn op “juiste” informatie. En “juiste” informatie is informatie die bewijst dat vooroordelen onjuist zijn.
  2. De persoonlijkheidstheorie gebaseerd op het concept van de autoritaire persoonlijkheid. Volgens de theorie leiden ervaringen uit de kindertijd tot de constructie van een bepaald type persoonlijkheid dat de ene persoon kwetsbaarder maakt dan de andere voor fascistische propaganda. De theorie construeert een F-schaal (F staat voor fascist) die aangeeft hoe kwetsbaar een persoon is op basis van negen eigenschappen. Een bepaald type persoonlijkheid maakt het voor een individu gemakkelijker om een ​​fascist te worden.
  3. De theorie van wit privilege. Het is gebaseerd op concept van de verandering van onrecht van zwarte mensen naar voorrecht van witte mensen, wat een belediging is voor de slachtoffers van onrecht. Stel je voor dat het onrecht van slachtoffers van de Joodse Holocaust wordt gepresenteerd als een voorrecht van de Nazi’s. De wereld zou te klein zijn voor alle verontwaardiging.
  4. De theorie van het alledaags racisme is gebaseerd op het concept van dagelijkse interactie tussen witte en zwarte individuen waarbij gevoelens, ideeën en handelingen van witte superioriteit zichtbaar worden gemaakt.
  5. De theorie van intersectionaliteit. Het basisconcept in deze theorie is dat onderdrukking en bevrijding, en dus sociale strijd, niet via sociale groepen loopt, maar via het individu. Het concept van intersectionaliteit is dat een individu op een kruispunt (intersection) kan zijn van verschillende wegen van onderdrukking: racisme, patriarchaat, homofobie.
  6. De theorie van Critical Race is gebaseerd op het concept dat de meest brute uitingen van racisme in de Verenigde Staten is vervangen door subtielere vormen die verhuld worden door het idee van kleurenblindheid: iedere individu is in principe gelijk voor de wet, terwijl de realiteit leert dat dat niet zo is.

De vraag “Waar staan we nu en waar gaan we naartoe in de strijd tegen racisme?” kan door liberale theorieën over racisme niet beantwoord worden omdat het geen visie heeft op wereldgeschiedenis. Deze theorieën zijn uitsluitend een kritiek. Ze geven geen routekaart voor een fundamentele verandering van de samenleving. Ze hebben geen economische theorie over welk economisch systeem het beste is voor een samenleving. Ze hebben geen politieke theorie over welk politiek systeem is het beste is voor de samenleving. Ze hebben sociale theorie over hoe een samenleving het beste te organiseren noch hebben ze een culturele theorie over hoe het systeem van kennisproductie het beste te organiseren. Het is primair een kritiek op onrecht.

Het liberalisme als levensfilosofie heeft wel een visie op wereldgeschiedenis. Het is treffende geformuleerd door de Duitse Verlichtingsfilosoof Georg Hegel (1770-1831) die stelt dat de mensheid aan heet einde van haar geschiedenis is gekomen met Europa als haar hoogtepunt. Alle samenlevingen zullen uiteindelijke worden als de Europese waar liberalisme heeft gewonnen. Europese instituties (economische, sociale, politieke en culturele) zullen universele instituties worden en in alle samenlevingen van de wereld worden gekopieerd.

Het dekoloniale antwoord

Dekoloniale theorie, en met name de theorie van Decolonizing The Mind (DTM), is gebaseerd op het concept van beschaving in plaats van klasse of individu. Een beschaving is een geheel van samenlevingen gebaseerd op een specifieke productie van kennis die de opvattingen levert over hoe economische, sociale, politieke en culturele instituties moeten worden ontwikkeld en ingericht. De Europese beschaving is ontstaan tijdens het kolonialisme. Gedurende de eerste 150 jaar was de basis van haar kennisproductie de Christelijke theologie. Vanaf 1650 wordt ze vervangen door de Europese verlichting. De basisprincipes van de kennisproductie van de Europese Verlichting zijn:

De westerse wetenschap is gebaseerd op de volgende aannames:

  1. Wetenschap is ontstaan in Europa en gebaseerd op rationalisme. Mensen denken voor het eerst met hun verstand (ratio). Dit is een racistische opvatting dat in niet-Europese beschavingen mensen niet met hun verstand dachten
  2. Sociale en natuurwetenschappen zijn gebaseerd op dezelfde methodologie, ethiek is verwijderd uit sociale wetenschappen en concepten van Eurocentrische sociale wetenschappen (economische, sociale, politieke en culturele instellingen en relaties) zijn universele concepten.
  3. Racisme werd geïntroduceerd in kennisproductie met het concept dat menselijke relaties georganiseerd zijn langs lijnen van superioriteit en inferioriteit. Drie lijnen van argumenten werden gebruikt in de geschiedenis van het kolonialisme:
    1. Theologisch racisme: het concept van superioriteit/inferioriteit in religie dat wordt beargumenteerd vanuit de theologie en is gekoppeld aan theologen als de autoriteit van kennisproductie. Christelijke religie is superieur aan niet-christelijke religies.
    2. Biologisch racisme: het concept van superioriteit/inferioriteit in de menselijke biologie dat wordt beargumenteerd vanuit de filosofie en de natuurwetenschappen en is gekoppeld aan filosofen en natuurwetenschappers als de autoriteit van kennisproductie. Er zijn verschillende biologische rassen waarbij blanke mensen bovenaan staan ​​als biologisch superieur en zwarte Afrikanen onderaan staan ​​als biologisch inferieur.
    3. Cultureel racisme: het concept van superioriteit/inferioriteit in culturen dat wordt beargumenteerd vanuit de sociale wetenschappen en wordt gekoppeld aan sociale wetenschappers als de autoriteit van kennisproductie. Er zijn cultureel geavanceerde samenlevingen en culturen met superieure sociale en culturele instellingen vergeleken met cultureel achtergebleven samenlevingen en culturen.

De Westerse beschaving heeft de wereld gedomineerd: economisch, politiek, militair en cultureel. De kolonisatie van de geest is een cruciaal instrument geweest om haar overheersing te behouden.

We leven nu in een wereld waarin de Westerse beschaving aan het eind van haar overheersing is. In economisch opzicht heeft China de Verenigde Staten overtroffen en is nu de grootste economie op aarde. De BRICS landen vormen 40% van de wereldbevolking, 35% van het globaal bruto nationaal product en 18% van de wereldhandel. In politiek opzicht is het Westen niet meer alleenbepalend. De wereld transformeert van een unipolaire naar een multipolaire wereld. In militair opzicht is het Westen niet meer in staat op middels militaire middelen haar wil op te leggen aan de rest van de wereld.

Maar de elites van het Westen willen zich niet neerleggen bij de overgang van een universele Westerse beschaving naar een nieuwe pluriversele wereldbeschaving die gebouwd wordt uit beschavingen in de Global South. Daarom verzetten ze met alle middelen hiertegen: economisch, cultureel en militair.

Met een uitgebreid systeem van economische boycot proberen ze de economieën van anti-imperialistische landen te schaden, ook al lijdt tot schade voor hun eigen bevolking. De hoge prijzen in de winkels komen niet door vraag en aanbod, maar door irrationeel economisch beleid waardoor Nederland dure energie moet kopen van Amerika, terwijl goedkope energie voorhanden is van Rusland en Iran.

De NAVO en de oorlogsindustrie worden versterkt zodat ze militair haar concurrenten uit de Global South kan vernietigen, als kan dit tot een kernoorlog leiden.

En deze hele operatie is alleen mogelijk omdat de geest van haar bevolking wordt gemanipuleerd. De kolonisatie van de geest is een essentieel onderdeel van het beleid om de westerse overheersing te kunnen behouden. Het acht uur journaal is de bron van informatie voor grote groepen in de samenleving. Haar echt naam zou moeten zijn de acht uur leugens.

Waar gaan we naartoe?

Met DTM kunnen we nu een helder antwoord formuleren op de vraag: “Waar staan we nu en waar gaan we naartoe?”

We staan aan het einde van de overheersing van de Westerse beschaving en gaan naar een nieuwe wereldbeschaving waarin het Westen slechts één van de spelers is en in de toekomst niet eens meer de belangrijkste. Die overgang gaat gepaard met de grootste dreiging voor de mensheid: een nucleaire oorlog. Dat is de grootst denkbare ecologische crisis, maar in de milieubeweging staat het voorkomen hiervan nog geen hoog op de agenda.

De drijvende kracht achter deze dreiging is niet extreem rechts, maar extreem liberalisme. Extreem liberalisme is de politieke stroming die de overheersing van de Westerse beschaving met economische, politieke en militaire middelen wil continueren. Extreem rechts is de politieke stroming die de overheersing van de Westerse beschaving met economische, politieke en culturele middelen wil continueren. Maar het verschil is gradueel. Als het erop aankomt, zal ook extreem rechts militaire middelen inzetten en extreem liberalisme culturele middelen inzetten.

De economische middelen zijn de economische boycots. De politieke middelen is het misbruiken van de internationale politieke orde voor Westerse belangen. Binnen de westerse landen gaat het om het afbreken van de rechtstaat en de inzet van het repressieapparaat (politie, inlichtingendiensten, de rechtspraak) tegen activisten. De culturele middelen is de mobilisatie van cultuur. Daarvoor grijpt men terug naar een kernconcept van de Westerse beschaving: het concept van westerse superioriteit en niet-westerse superioriteit. Extreem rechts schildert niet-westerse bevolkingsgroepen consistent af als inferieur, misdadig en achterlijk. Extreem liberaal doet dat soms wel en soms niet. Daardoor lijkt het alsof liberalisme tegen extreem rechts is. Maar in werkelijkheid is extreem rechts niet het tegenovergestelde, maar een radikaal onderdeel van de Westerse beschaving en van het liberalisme.

De overgang van een wereld met de dominantie van de Westerse beschaving naar een wereld waarin mensen uit verschillende beschavingen op basis van dialoog, gelijkwaardigheid en respect met elkaar omgaan is een gevaarlijke overgang. We leven nu in dit gevaar.

De drijvende kracht om die overgang vreedzaam te lopen verlopen komt van de Global South, en met name Rusland, China en Iran. Maar in de Global North, inclusief Nederland, zal de vredesbeweging in potentie de belangrijke sociale beweging van de toekomst worden. De anti-racisme beweging, de LGBTQ+ beweging en de milieubeweging zullen belangrijk blijven. Maar vroeg of laat zal er een beweging komen die het gevaar van een nucleaire oorlog zal onderkennen en de noodzaak om daartegen te mobiliseren zal weten te vertalen in massademonstraties.

In de jaren 80 was er een vredesbeweging die protesteerde tegen het besluit van de Nederlandse regering om Amerikaans kruisraketten met kernwapens in Nederland te plaatsen. Het was aan ongelooflijke massabeweging die de meeste mensen op straat heeft weten te brengen: 400.000 in Amsterdam in 1981 en twee jaar later 550.000 in Den Haag. Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV, opgericht in 1966) en Pax Christi (katholieke vredesbeweging) speelden een centrale rol. Het besluit werd uiteindelijk teruggedraaid.

Als de krachten achter de oorlogsindustrie doorgaan met het scheppen van een klimaat voor een nucleaire oorlog, dan zal een vredesbeweging enorm in kracht toenemen. De nieuwe vredesbeweging is al een eerste begin.

Wat te doen?

Hoe gaan we verder met de sociale strijd? Ik zie vijf punten voor de toekomst:

  1. De koppeling van de vredesbeweging met de anti-racisme en anti-fascisme beweging. Die koppeling ligt in het dekoloniale concept van oorlog als een instrument om de overgang van een universele Westerse beschaving naar een pluriversele wereldbeschaving te stoppen. Achter dit concept zijn veel discussies over theorievorming, sociale strijd en strategie en tactiek. Die discussies moeten we in de toekomst gaan voeren.
  2. De vredesbeweging zal één van de meest radicale bewegingen worden omdat zij met vreedzame middelen acties zal ondernemen die de heersende orde op haar grondvesten zal doen schudden. Dat is wat we moeten stimuleren. Neem het basisconcept “niet vechten, maar praten”. Wat nu als deze beweging Hamas, Hebollah en Iran wil uitnodigen op regelmatige basis om hun versie aan te horen van de strijd in West Azië? Hoe zal de heersende macht hierop reageren? Met repressie, verdachtmakingen van steun aan terrorisme en de manipulatie van de geest. De acht uur leugens van de NOS zal feministen en LGTBQ+ voorlieden uitnodigen om te praten over vrouwen- en homo-onderdrukking in Iran, Libanon en Palestina. Praatprogramma’s zullen zwarte activisten uitnodigen om te praten over Arabische slavernij tijdens het kolonialisme. Probeer daarin stand te houden. En toch zijn dit soort eenvoudige, maar radicale, acties nodig in de toekomst, wil je een effectieve vredesbeweging bouwen.
  3. Vaak scanderen we tijdens demonstratie leuzen over eenheid: een verenigd volk zal nooit verslagen worden. Het is niet zomaar een leus. Het is een samenvatting van honderden jaren bittere ervaring met nederlagen die voortgekomen zijn door verdeel en heers en zwak leiderschap waarbij ego’s boven gemeenschapsbelangen staan. De invloed van liberalisme in sociale strijd heeft de sociale beweging verzwakt door het individu centraal te stellen. Concept als safe space (een veilige omgeving) en “what’s in it for me” (hoe word ik er beter van) vervangen concepten als de noodzaak om offers te brengen en je bloot te stellen aan gevaar. De grote vraag voor de toekomst in sociale strijd zal zijn: hoe kunnen we eenheid bouwen met respect voor de diversiteit aan opvattingen die er in sociale bewegingen zijn? Wat heb je nodig? Vredestichters misschien; mensen die getraind worden om dialoog te bevorderen tussen strijders met een diversiteit aan opvattingen?
  4. Een kaderschool voor activisten. Er vindt goede en effectieve educatie plaats, vooral via sociale media, voor en door activisten. Soms zijn dat YouTube video’s, of educatieve berichten op sociale media. Soms zijn gebaseerd op levensverhalen van mensen met de doorleving van ervaringen met onrecht. Deze vorm van educatie is een goede vorm zijn en dat zal in de toekomst ook zo blijven. Maar een grote beweging van de toekomst heeft een kaderschool nodig, een opleiding met een curriculum voor activisten die expert kennis tot zich nemen en verwerken en dat vertalen in strategie, tactiek en praktische acties. Dat is geen gemakkelijke klus en kent veel obstakels. Maar dat is wel misschien de belangrijkste uitdaging in de toekomst. Het vereist een samenwerking van verschillende organisaties, een uitgekiend plan voor meerjarige kaderontwikkeling, de afstemming met verschillende experts uit sociale bewegingen en een infrastructuur. Omdat het lastig en complex is, betekent dat niet dat het niet nodig is.
  5. Een antwoord op de acht uur leugens van de NOS. “Zij hebben de leugens, wij hebben de waarheid,” riep Saïda Derrazi, voorzitter van het Comité 21 maart, op De Dam. Stel je eens voor dat je dit in de praktijk brengt. Iedere avond, na het NOS “journaal”, kun je op YouTube en sociale media een goed gefundeerde kritiek op de NOS leugens horen in tien minuten. Als dit niet zomaar algemene kritiek is, maar gebaseerd op actuele feiten (zie het voorbeeld van de berichtgeving over de Macabi Hooligans in Amsterdam waarvan de beelden op sociale media al voorhanden waren voor het journaal), dan kan dit uitgroeien tot een vast ritueel voor veel mensen die op zoek zijn naar het andere nieuws en dominante media wantrouwen. Maar het is een enorme klus. Het vereist een netwerk van goed getrainde activisten, een infrastructuur voor redactie en het probleem van offers die gebracht moeten bij gebrek aan financiering.

Sandew Hira

Den Haag

23 maart 2025

Anti-racisme en anti-fascisme demonstratie 22 Maart Amsterdam

Het Comité 21 maart organiseert op 22 maart een landelijke demonstratie tegen racisme en fascisme. De democratische rechtsstaat, fundamentele vrijheden en mensenrechten worden bedreigd door een kabinet dat apartheidsbeleid nastreeft. Moslims, vluchtelingen en andere Nederlanders met een migratieachtergrond worden gebruikt als zondebok in een strategie die erop gericht is om verdeeldheid en haat te zaaien. Ondertussen worden basisrechten, zoals het recht op demonstratie, vrije meningsuiting en fundamentele kritiek, langzaam uitgehold en steunt Nederland oorlogen. Tegelijkertijd worden burgers afgeleid van de werkelijke problemen: de afbraak van de zorg, het onderwijs, betaalbare huisvesting en groeiende ongelijkheid. Dit is niet langer een politiek meningsverschil, maar een strijd tussen democratie en onderdrukking, tussen gelijkheid en uitsluiting.

Extreemrechts nationalistisch heeft een duidelijke agenda: een samenleving waarin discriminatie genormaliseerd wordt en mensen worden beoordeeld op afkomst, LGBTQI+, beperking, religie of huidskleur. De geschiedenis heeft ons geleerd dat een autoritair regime uiteindelijk iedereen raakt die afwijkt van zijn ‘waarheid’. Wij kunnen dit niet toestaan. De les uit het verleden is helder: wie zwijgt, stemt toe. Daarom is dit hét moment om samen op te staan tegen deze dreiging en te strijden voor een toekomst waarin vrijheid, gelijkheid en menselijkheid centraal blijven staan.

We willen een krachtig geluid laten horen tegen extreemrechts! Sluit je aan bij deze wereldwijde protesten!

Klik hier voor meer informatie over de demonstratie en hier voor het programma.

 

 

19 april 2025: Pan-dekoloniale Reparatie Conferentie

Op 19 april 2025 organiseert Aralez de Pan-decolonial Reparations Conferentie 2025, een bijeenkomst waar activisten, academici en community organizers samenkomen voor kritische discussies over reparatievraagstukken, anti-imperialisme en wereldwijde solidariteit. Deze conferentie wordt gehouden in de geest van de Bandung Conferentie van 1955, waar voormalig gekoloniseerde landen samenkwamen om een nieuwe wereldorde vorm te geven, los van westerse overheersing. De voertaal van de conferentie is Engels.

Plenaire Sessie: Spanningen binnen de Decoloniale Beweging

💬 Hoe positioneren wij ons als dekoloniale beweging in de Global North ten opzichte van Oekraïne, de As van Verzet en Latijns-Amerika?

Tijdens de ochtendsessie worden enkele van de meest complexe en urgente vraagstukken binnen de dekoloniale beweging besproken. Veel activisten identificeren zich als anti-imperialistisch, maar er zijn verschillende perspectieven over hoe dit zich vertaalt naar concrete politieke standpunten.

Deze sessie onderzoekt:
Oekraïne en de anti-oorlogsbeweging: Wat betekent een dekoloniale, anti-imperialistische houding in de context van de oorlog in Oekraïne?
De As van Verzet: Hoe verhouden wij ons tot verzetsbewegingen die zich verzetten tegen westerse hegemonie?
Latijns-Amerika en anti-imperialistische strijd: Wat kunnen we leren van politieke processen in Latijns-Amerika en hoe verbinden we deze met de strijd voor dekolonisatie en herstelbetalingen?

Workshops & Strategische Sessies

🔹 Macht Navigeren – Dekoloniaal Activisme en het Establishment
🔹 Klassenstrijd en Dekolonisatie: Reflecteren met Ons Verstand en Lichaam
🔹 Alternatieve Media Bouwen – Mainstream Narratieven Uitdagen
🔹 Hoe pak je een rol in politiek vanuit dekoloniaal activisme

Doe Mee!

De Reparations Conferentie 2025 is niet alleen een plek voor discussie, maar ook een ruimte voor strategische actie. Door ongemakkelijke tegenstellingen binnen de beweging aan te gaan, werken we aan een sterkere en meer verenigde dekoloniale frontlinie.

Deze conferentie wordt mede mogelijk gemaakt door Milieudefensie Initiatievenloket.

👉 Registreer nu via deze link

Achtergrond: De Geest van Bandung

Deze conferentie is geïnspireerd door de Bandung Conferentie van 1955, waar leiders van 29 pas onafhankelijke landen in Azië en Afrika samenkwamen om te spreken over zelfbeschikking, economische samenwerking en verzet tegen westers imperialisme. De Bandung Conferentie was een cruciaal moment in de anti-koloniale en anti-imperialistische strijd en heeft wereldwijd bevrijdingsbewegingen en soevereiniteitsstrijd geïnspireerd.

Vandaag de dag, in een wereld die nog steeds wordt gevormd door koloniale geschiedenissen en imperialistische interventies, blijft de behoefte aan decoloniale strategieën en herstelbetalingen urgent. De Pan-dekoloniale Reparations Conferentie 2025 bouwt voort op deze erfenis en brengt activisten, academici en organisatoren samen om de strijd voor wereldwijde gerechtigheid en bevrijding voort te zetten.

Dekoloniaal Manifest

Wij nodigen je ook uit om het Dekoloniaal Manifest te ondertekenen, een levend document met concrete eisen voor herstelbetalingen, zelfbeschikking en de ontmanteling van neokoloniale structuren. Het manifest kan nu online worden ondertekend en zal tijdens de conferentie extra onder de aandacht worden gebracht.

Door te ondertekenen sluit je je aan bij een groeiende beweging die strijdt voor structurele verandering in Nederland en daarbuiten.

👉 Onderteken het Dekoloniaal Manifest nu: onderteken hier

3 mei Nationale Herdenking Nederlands Koloniaal Verleden 2025

De Stichting 3 mei – een liefdevol verzoek, brengt het volgende onder de aandacht.

Op zaterdag 3 mei herdenken we samen de voorouders en nazaten uit diverse gemeenschappen die verbonden zijn met het Nederlands koloniaal verleden. Met kunst, rituelen en gezamenlijke herdenking brengen kinderen en volwassenen het gedeelde verleden tot leven.

Om 20:00 uur houden we 2 minuten stilte ter ere van alle voorouders. Iedereen is welkom.

  • De Dam, Amsterdam
  • 18:00 – 20:00 uur
  • Live via onze Facebook-pagina

De bijeenkomst wordt gemodereerd door Shantie Singh. Er zijn bijdragen van onder anderen: Samboeragroep Anuana Maro, Tanja Jadnanansing (staddeelvoorzitter Amsterdan Zuid-Oost) Gerda Havertong, Mercedes Zandwijken (Keti Koti Tafel), Manoushka Breeveld & Malou Gorter (Plantage van onze voorouders), Dewi Kasmo & Gianluca (Theatervoorstelling Brada), Som Schouten, Sandew Hira, Anima Jaghroe (CtrlAltIdentity), Marloes van den Akker (KIEN).

Erkenning | Heling | Verbondenheid

3-4-5 mei is wij!!

 

Discussiebijeenkomst Marijn Kruk & Sandew Hira over extreem rechts: 1 februari 2025 Amsterdam

Discussiebijeenkomst over extreem nationalistisch-rechts in nationaal en internationaal perspectief met Marijn Kruk & Sandew Hira: 1 februari 2025 om 13.30 uur in Amsterdam, Perdu, Kloveniersburgwal 86
In zowel Europa als de Verenigde Staten kleuren zogeheten nationaal populistische bewegingen alweer enige tijd het politieke landschap. Gebruikmakend van de ontstane onrust over immigratie en verlies van identiteit, kwamen op tal van plaatsen populistische leiders aan de macht. De grote verkiezingswinst van Geert Wilders eind 2023 en de uitslag van de Europese verkiezingen laten zien dat het momentum zich vooralsnog doorzet.
Tegelijk maskeert het populisme de bredere ambitie die achter deze beweging schuilgaat. Er is sprake van een contrarevolutie, gericht op de omverwerping van een links-liberale en ‘globalistische elite’, die de ‘westerse eigenheid’ zou ondermijnen.
Klassieke conservatieven, rechtse christenen, duistere etnonationalisten en allerhande complotdenkers trekken hierin zij aan zij op.
Daarbij doet de Hongaarse hoofdstad Boedapest dienst als intellectuele broedplaats en als model. Premier Viktor Orbán gaat voorop in de strijd voor het ‘eigene’ te midden van een moderniteit die dit uitholt. Maakt deze opstand kans van slagen, en zo ja, tegen welke prijs? Aldus de journalist Marijn Kruk in woorden van deze strekking.
Hira’s kritiek op Kruk is tweeledig:
Kruk ziet een fundamenteel verschil tussen extreem-rechts en liberaal: het verschil tussen moderniteit en anti-moderniteit. Dat verschil is voor Hira gradueel, niet essentieel.
Kruk is een verdediger van liberalisme. Voor Hira hebben liberalisme en moderniteit een keerzijde: kolonialisme en barbarisme.
Het Comité 21 Maart organiseert naar aanleiding van deze ontwikkelingen een discussiepanel met als doel het onderwerp verder te verdiepen en te bezinnen op de vraag hoe we een halt kunnen toeroepen aan deze ontwikkeling..

Hier is de video van de bijeenkomst.

 

Boekpresentatie Chris De Ploeg – De Grote Koloniale Oorlog, Deel 1 27 januari Amsterdam

Een gesprek met Chris de Ploeg over kolonialisme, kapitalisme en fascisme, naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Grote Koloniale Oorlog. Het boek biedt een historische analyse van de Tweede Wereldoorlog door deze binnen een grotere koloniale geschiedenis te plaatsen, wat ons helpt de huidige opkomst van extreem rechts en het zwijgen over racisme en kolonialisme in de gevestigde politiek beter te begrijpen. Samen met andere wetenschappers, schrijvers en journalisten gaan we in gesprek over de koloniale wortels van fascisme en over de demonisering van het communisme en antikoloniale bewegingen. Dat doen we op 27 januari, precies 80 jaar nadat het Rode Leger het Nazi vernietigingskamp Auschwitz bevrijdde. Om die reden zullen er ook culturele bijdragen zijn, naast ruimte voor stilte en herdenking voor alle slachtoffers van het fascisme en kolonialisme.

Lancering en nagesprek over de koloniale oorsprong en nasleep van WOII met auteur Chris de Ploeg. Met reacties op het boek en performances.

ma 27 jan 2025, 20.00 uur. Toegang gratis.

Pakhuys De Zwijger, Piet Heinkade 179, 1019 HC Amsterdam

Meer informatie: https://dezwijger.nl/programma/boeklancering-de-grote-koloniale-oorlog

De leugens van Nina Jurna over Venezuela

Sandew Hira

30 juli 2024

Inleiding

Op 28 juli 2024 zijn er presidentiële verkiezingen houden in Venezuela. De westerse media zijn helemaal los gegaan in een desinformatie campagnes vol leugens over wat er in Venezuela aan de hand is. In Nederland is Nina Jurna hun spreekbuis. Zij produceert de leugens die media als NRC en NOS journaal verder verspreiden. In deze bijdrage zal ik die leugens stuk voor stuk ontmaskeren.

Historie van presidentiële verkiezingen

In 1998 kwam Hugo Chavez voor het eerste via verkiezingen aan de macht en startte de Bolivariaanse revolutie. Hij kreeg 3,7 miljoen van de 6,3 miljoen stemmen (56,20%). De oppositiekandidaat kreeg 2,6 miljoen stemmen (29,97%), een verschil van ruim een miljoen stemmen. De verkiezingen werden georganiseerd door het oude regime. De opiniepeilingen uit die tijd gaven aan dat Chavez maar 8% van de stemmen zou krijgen. De bureaus voor opiniepeilingen zijn steevast in handen van pro-Amerikaanse bedrijven.

Niemand kon toen stellen dat de uitslag was gemanipuleerd, omdat Chavez niet in de regering zat. In februari 1999 werd hij ingehuldigd als president van Venezuela.

Uitslagen presidentiële verkiezingen Venezuela 1998-2024

Tussen 1998 en 2018 zijn zes presidentiële verkiezingen gehouden. Chavez stierf op 5 maart 2013. Hij werd opgevolgd door Maduro. De Chavistas hebben tussen de 6-8 miljoen stemmen gekregen. De oppositie heeft tussen de 5-7 miljoen stemmen gekregen. De stemmen van 2024 zijn gebaseerd op 80% van de telling en gecalculeerd naar 100%.

De stemprocedures

De Bolivariaanse regering van de Chavistas hebben een zeer geavanceerd en corruptievrij stemsysteem ingevoerd. Het werkt als volgt. De nationale kiesraad heeft een register van stemgerechtigden, dat gebaseerd is op de ID-kaart van een stemgerechtigde Venezuelaan. Bij de aanvraag van een ID-kaart moet je een vingerafdruk afgeven. Die wordt opgeslagen in de database van het bevolkingsregister.

Een stembureau wordt bemand door mensen die willekeurig zijn gekozen uit de stemgerechtigden van een stemdistrict. Er wordt een voorzitter en drie secretarissen gekozen. Verder hebben alle partijen het recht om waarnemers aan te wijzen die gedurende de hele tijd van begin tot eind toezicht houden op het stembureau en het werk van het bureau te controleren.

Het stembureau ontvangt digitaal en in print de lijst van stemgerechtigden van het stembureau. Een stemgerechtigde meldt zich met de ID en geeft een vingerafdruk af op de geprinte lijst. Dat wordt gecontroleerd in de database. Je kunt niet met een vervalste ID stemmen, want je vingerafdruk moet overeenkomen met de database. De vingerafdruk geeft aan dat je je gemeld hebt om te stemmen.

Dan ga je naar het stemhok, waar je alleen bent en afgeschermd. Daar staat een scherm met de lijst van kandidaten, diens partij en foto. Je klikt op de foto van je keuze. Er verschijnt een popup scherm met de vraag of dit je keuze is. Als dat zo is klik je op STEM. Je hebt gestemd. Het apparaat produceert een brief met je stemkeuze. Dat brief neem je mee en deponeert het in een stembus. Vervolgens moet je op de lijst opnieuw een vingerafdruk afgeven, die aangeeft dat je gestemd hebt.

Om 18.00 sluit het stembureau, tenzij er nog mensen in de rij staat. Dan blijft het stembureau open totdat iedereen heeft gestemd.

Het stemapparaat print een lijst met het aantal stemmen per kandidaat. Voordat de data van het stembureau doorgestuurd worden naar de nationale kiesraad, wordt een steekproef genomen van de fysieke biljetten in de stembussen. Bij steekproeven wordt normaal een trekkin gedaan van 2%-5%, maar de oppositie heeft afgedwongen dat een stekproef van 50% wordt genomen. Dat is altijd zo gebeurd. Er is nooit een afwijking gevonden van de fysieke en digitale telling. Daarna worden de data van het stembureau gestuurd naar de centrale kiesraad. Dat gebeurd onder toezicht van alle waarnemers.

Twee maanden voor een verkiezingen worden alle partijen uitgenodigd om het hele systeem te controleren. Dat bestaat uit 19 stappen, vanaf de controle op het vingerafdruk tot en met de transmissie van de data van een stembureau naar de centrale kiesraad. Aan het eind van de controle geven de controlerende partijen een verklaring af dat het systeem goed heeft gewerkt.

Op de dag van de verkiezing zijn bij de centrale kiesraad zijn er getuigen aanwezig van alle partijen om te controleren dat de transmissie goed is gegaan en niemand kan sjoemelen bij de computers.

Nergens in de wereld vind je zo een corruptievrij stemsysteem.

Leugen 1: de meerderheid van de bevolking van Venezuela is tegen Maduro

De eerste leugen van Nina Jurna is de stelling dat de meerderheid van de bevolking van Venezuela tegen Maduro is. Hoe gaat Jurna tewerk? In een NRC artikel over de verkiezingen brengt ze één Venezuelaanse ten tonele, Paula Navas (57), die anti Maduro is.[1] Navas is fel tegen Maduro. Jurna citeert haar: “‘Ik heb hoop dat we eindelijk verandering krijgen. Dat we na zo’n lange tijd verlost worden van dit regime en dat er na zondag een nieuw Venezuela komt”, zegt ze vol emotie. De eerste keer dat NRC haar sprak was in 2016, bij haar thuis in de sloppenwijk Petare, waar ze met haar dochters woont.” Navas is de stem van het Venezuelaanse volk.

Een objectieve journalist zou een voor- en tegenstander van Maduro aan het woord laten om een objectief te schetsen van de verkiezingen. Dat zal Jurna niet doen, want dit is niet haar taak. Haar taak is niet om te informeren, maar om te mobiliseren. Zij moet de pro-imperialistische mobiliseren om de economische boycot en de destabilisatie campagnes tegen de progressieve in Venezuela te rechtvaardigen.

De cijfers van de verkiezingen tonen aan dat hoewel er een grote minderheid is tegen Maduro, hij toch de steun geniet van de meerderheid van de bevolking.

Jurna beschrijft de campagnes van de oppositie onder leiding van Maria Corina Machado en Edmundo González en van de regeringspartij van Maduro: “De afgelopen weken trok de verkiezingskaravaan van Machado en González grote mensenmassa’s, die het campagneteam voor reclamemateriaal filmde met drones. Bij de afsluiting van de campagne, eerder deze week in de wijk Las Mercedes, sprak Machado, gehuld in de kleuren van de Venezolaanse vlag, inwoners toe. „We beloven vrijheid, vrede en een einde aan de dictatuur. Jullie krijgen Venezuela weer terug”, riep ze. Ze pakte de hand van presidentskandidaat González vast en gooide die de lucht in. Bij een verkiezingsbijeenkomst van Maduro in een ander deel van de stad diezelfde dag is het zichtbaar minder druk.”

Heeft Jurna nooit de video’s op internet gezien met giga bijeenkomsten van Maduro? De Chavistas weten hoe ze massa’s moeten mobiliseren. Ik heb zelf mee mogen maken in 2018 toen één miljoen mensen gingen demonstreren tegen Juan Guaidó, die een coup probeerde te organiseren tegen Maduro. Jurna liegt als ze stelt dat de bijeenkomsten van Maduro slecht bezocht worden.

Leugen 2: Maduro fraudeert met de verkiezingen

Hierboven heb ik aangegeven dat het onmogelijk is om te frauderen met het kiessysteem in Venezuela. De oppositie heeft in alle fasen de gelegenheid om het proces te controleren. De extreemrechtse oppositie heeft geweigerd om deel te nemen aan de controle van het systeem. Maar dat doet ze met een hypocriete houding. Ze stelt dat als de kiesraad Maduro aanwijst als winnaar, zij de uitslag zou afwijzen omdat het systeem frauduleus is. Maar als zij de winnaar zouden worden, dan zou ze de uitslag accepteren en verklaren dat het systeem niet frauduleus is. Nina Jurna verzwijgt deze hypocriete houding en doet voorkomen dat het systeem sowieso frauduleus is. Dat is een leugen.

Er zijn de afgelopen tussen 1998 en 2024 jaar 30 verkiezingen geweest met dit systeem: 2 voor de grondwetgevende vergadering, 7 voor burgemeesters, 4 voor het parlement, 4 voor de president, 7 referenda, 5 voor gouverneurs en 1 megaverkiezing in 2000 (hernieuwing van elke post na de goedkeuring van de grondwet). De Chavistas hebben 28 van de 30 verkiezingen gewonnen. De oppositie heeft ook verkiezingen gewonnen. In 2013 wonnen de Chavistas 255 gemeenten, terwijl de oppositie er 75 won. In 2021 behaalde de oppositie overwinningen in vijf gouverneursraces. In 2015 wonnen ze de parlementsverkiezingen. Al deze overwinningen werden erkend door de regering.

Wat doet Jurna om te bewijzen dat Maduro fraudeert? Ze haalt opiniepeilingen aan. Ze schrijft: “Volgens onafhankelijke peilingen staat de oppositie op 60 tot 70 procent van de stemmen.” Bij elke presidentsverkiezingen zijn er opiniepeilingen die aangeven dat de oppositie gaat winnen. Hoe objectief zijn die peilingen als de feiten het tegendeel bewijzen? En sinds wanneer bepalen opiniepeilingen wie de winnaar is van een verkiezing?

Leugen 3: de economische crisis van Venezuela is de schuld van de regering

Jurna schrijft over 2016: “Het land met een van de grootste oliereserves ter wereld stond toen aan de vooravond van een grote humanitaire en politieke crisis die jaren zou duren. Veel Venezolanen vervielen in armoede door de torenhoge inflatie. Als gevolg hiervan, maar ook vanwege repressie door het autoritaire regime, ontvluchtten bijna acht miljoen Venezolanen hun land. In die periode verloor Paula Navas haar toen 22-jarige dochter Aldeny, omdat het ziekenhuis insuline tekortkwam.”

Het verwijt van Jurna dat de economische crisis het resultaat is van het beleid van de Chavistas is een leugen. Om die leugen vol te houden, moet Jurna veel feiten verzwijgen. De VS, de grootste afnemer van Venezuelaanse olie, gesteund door de EU heeft een complete economische boycot afgekondigd voor Venezuela. Venezuela kan niet eens insuline importeren, laat staan olie exporteren. Die boycot heeft desastreuze effecten voor de economie gehad. De import en export is aan banden gelegd. Bedrijven die met Venezuela handelen krijgen sancties opgelegd van de VS en de EU. De boycot resulteerde in lege schappen en voedselrantsoenering. Jurna verzwijgt dit.

Het wordt nog erger. In 2015 leed de Chavista-partij een nederlaag bij de parlementsverkiezingen. Dit opende de deur voor een door de VS georkestreerde staatsgreep waarbij Juan Guaidó, de toenmalige president van de Nationale Assemblee, betrokken was. Guaidó beweerde dat de presidentsverkiezingen van 2018 vervalst waren, waardoor Maduro onwettig werd verklaard. Ondanks dat hij geen presidentieel mandaat had, beweerde hij zijn eigen aanspraak op het presidentschap, gesteund door een meerderheid in het parlement. Op 23 januari riep hij zichzelf uit tot waarnemend president en legde hij de presidentiële eed af tijdens een bijeenkomst in Caracas. Het bizarre is dat de EU en de VS hem officieel erkenden als de rechtmatige president van Venezuela. De regering-Trump ondertekende in januari 2019 een bevel waardoor Guaidó de controle kreeg op buitenlandse bezittingen van Venezuela Amerikaanse banken. Venezuela verloor direct 11 miljard dollar aan exportinkomsten. Het staatsoliebedrijf van Venezuela had een dochteronderneming CITGO in de VS, die de distributie van Venezuelaanse olie deed. . In oktober 2022 beval de districtsrechter Leonard P. Stark in Delaware dat de mensen van Guaidó de aandelen van Venezuela mochten verkopen. Verlies voor Venezuela: $ 13 miljard.

Venezuela heeft goudreserves ter waarde van $ 2 miljard bij de Bank of England ondergebracht. In juli 2022 heeft het Londense Hooggerechtshof uitspraak gedaan in het voordeel van de Venezolaanse oppositieleider Juan Guaidó in een strijd om de controle over de goudreserves ter waarde.

Geen woord van Jurna over al deze daden van economische sabotage, alleen maar om de indruk te wekken dat alle economische problemen van Venezuela het resultaat zijn van het beleid van de Chavistas.

Leugen 4: Maduro zal de uitslag van de verkiezingen niet accepteren als hij verliest

Jurna schrijft over een politocoloog die ze heeft geïnterviewd: “De politicoloog haalt een recent onderzoek aan waaruit blijkt dat 40 procent van de Venezolanen bereid zou zijn te demonstreren als Maduro wint. „De vraag is wat het regime dan gaat doen. Treden ze met geweld op? En wat gaat het leger doen?”, zegt hij bedachtzaam. Vooral die laatste vraag resoneert deze dagen in Venezuela, want uiteindelijk ligt de macht bij de militaire top.

Als Paula Navas een dag voor het einde van de campagne met haar buurvrouw verkiezingsfolders uitdeelt in haar wijk Petare, krijgt ze een filmpje doorgestuurd. Daarin zegt Vladimir Padrino López, de hoogste generaal en als minister van Defensie een grote steunpilaar van Maduro, dat wie de verkiezingen wint „zal regeren”, en dat wie verliest „mag uitrusten”. Daarmee zou hij laten doorschemeren dat de uitslag gerespecteerd moet worden als de oppositie wint.”

Wat een ongelooflijke leugen is dit. De Chavistas hebben vaker aangegeven wat ze zouden doen als ze een verkiezing zouden verliezen. Hugo Chavez legde het al uit. De Chavistas zouden in de oppositie gaan en de sterkste oppositie voeren ten behoeve van het volk. Maduro heeft herhaaldelijk verklaard dat hij de uitslag zal respecteren. Waarom dan al die stemmingmakerij alsof hij dat niet zal doen? De reden is eenvoudig: om te maskeren dat de oppositie de uitslag niet zal respecteren. Dat hebben ze openlijk gezegd, maar daarover zwijgt Jurna. In 2015 had de oppositie de parlementsverkiezingen gewone. Maduro accepteerde de uitkomst. In 2018 won Maduro de verkiezingen. De oppositie heeft dat niet geaccepteerd.

Direct na de verkiezingen van 2024 gingen extreemrechtse aanhangers van de oppositie de straat op en voerden binnen 24 uur gewelddadige aanvallen uit op de Chavistas en de politie. Geen vreedzame demonstraties, maar bendegeweld. Dat zijn de feiten over wie wel of niet de uitkomst van de verkiezingen respecteert.

Leugen 5: Maduro is repressief en autoritair

Herhaaldelijk spreek Jurna over de regering Maduro als een repressieve en autoritaire regering. Wat zijn de bewijzen. De particuliere pers in Venezuela is in handen van de oppositie: radio, tv, kranten. Ze hebben vrij spel. Daardoor zijn ze in staat om miljoenen Venezuelanen voor zich te winnen, hoewel hun beleid in het nadeel is van die mensen. Er is een rechtssysteem in Venezuela dat nog zeer coulant is juist tegen de oppositie.

In 2018 ondernam Guaidó met behulp van de VS een coup tegen de regering. Hij kon lange tijd zijn gang gaan, zonder te worden opgepakt. Pas op 6 oktober 2023 beschuldigde de regering-Maduro Guaidó van het witwassen van geld, verraad en het zich toe-eigenen van publieke functies, vaardigde een arrestatiebevel uit en vroeg de internationale gemeenschap om mee te werken aan de arrestatie van Guaidó, met het verzoek om een rode kennisgeving door Interpol. In april 2023 was hij naar de Verenigde Staten gevlucht uit angst voor zijn arrestatie, waar hij in ballingschap leefde in Miami, Florida.

In 2002, drie jaar nadat hij als president was geïnstalleerd, werd Hugo Chavez geconfronteerd met een militaire coup. Een groep militairen namen hem gevangen en ontvoerden hem. Zie een goede documentaire The Revolution Will Not Be Televised (2002 Venezuela Coup) over de coup hier: https://www.youtube.com/watch?v=wF_5xZIstPw

Het volk en soldaten in het leger kwamen in opstand en de coup mislukte. María Corina Machado Parisca, de extreem-rechtse leider van de verkiezingen van 2024, ondertekende het Carmona-decreet, waarmee een overgangsregering werd ingesteld, waarbij de Nationale Vergadering en het Hooggerechtshof werden ontbonden en ook de procureur-generaal, de controleur-generaal, gouverneurs en burgemeesters die tijdens de regering van Chávez waren gekozen, werden geschorst. Ze heeft regelmatig opgeroepen tot een Amerikaanse militaire interventie in Venezuela. In ieder ander land zou ze al in de gevangenis belanden wegen hoogverraad. Het enige wat haar is aangedaan is dat ze uitgesloten is voor deelname aan verkiezingen als presidentskandidaat.

Jurna liegt als ze steeds over een  repressief en autoritair bewind spreekt. Het tegendeel geldt voor de oppositie, zoals blijkt uit het Carmona-decreet. Als die aan de macht zouden komen, dan zou er een repressief en autoritair bewind aan de macht komen.

Malcolm X over de house negro

Nina Jurna wordt in de Nederlandse media opgevoerd als de goede journalist, een vrouw van kleur, die over het continent waar ze haar roots heeft, objectief rapporteert. Maar ook vrouwen van kleur kunnen liegen en hun beroep te schande brengen. Malcolm X had een naam voor hen: house negro.

 

[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2024/07/26/venezuela-koestert-na-25-jaar-voorzichtige-hoop-op-een-bevrijding-van-het-tijdperk-chavez-maduro-a4860851

Videopname 12 maart 2024: Politiek Café: Decolonizing The Mind & Extreem rechts

Extreem nationalistisch-rechts wint aan kracht. Dat is gebleken uit de uitslag van de verkiezingen van afgelopen november voor de Tweede Kamer met de grote verkiezingswinst van de PVV – en over het geheel genomen een verdere verschuiving naar rechts. Op 6 juni zal opnieuw naar de stembus worden gegaan – ditmaal voor de samenstelling van het Europees Parlement. Ook dan wordt Europa-wijd een grote verkiezingswinst voor extreemrechtse partijen verwacht. Mede met het oog op dit laatste is door het Europees Parlement nog snel het zogeheten Migratiepact aangenomen, dat een ernstige verslechtering van de positie van asielzoekers en andere migranten betekent. Voor de strijd tegen discriminatie en racisme zijn dit zorgwekkende ontwikkelingen. Over de toenemende kracht van extreem nationalistisch-rechts in Nederland en in Europa, én over de uitwerking van het Migratiepact, organiseerde het Comité 21 Maart een Politiek Café met het thema Decolonizing The Mind & Extreem rechts. Zie de video opname: